Mazda 1500. De invasie is begonnen.

Stel je eens voor hoe het zou zijn om 45 jaar terug in de tijd te kunnen reizen. Vervolgens kom je dan terecht in een drukke straat in een grote stad ergens in Nederland. Dan zou het er wemelen van de Opels Rekord, Fords Taunus 17M, Mercedessen 220 SE, Fiats 500 en 600 en ga zo maar door. Het straatbeeld werd vooral bepaald door de Duitse, Franse, Italiaanse en Engelse autofabrikanten. De Japanse merken deden toen nog helemaal niet mee. De Japanners droomden toen al van een soortgelijk straatbeeld, maar dan met Toyota’s en  Datsuns.

Om vaste voet op Europese bodem te krijgen waren de Japanners begin jaren 60 van de vorige eeuw naarstig op zoek naar geschikte handelspartners. Betrouwbare importeurs met een degelijk dealernetwerk. Dat bleek geen eenvoudige opgave.  Kijk maar eens in een autojaarboekje van die tijd: daar kom je niet één japans merk in tegen. En waar twijfelden wij Europeanen destijds aan bij de auto’s uit het land van de Rijzende Zon? De bouwkwaliteit.....

Bertone

Een van de merken die destijds pionierswerk verrichtten voor de Japanse ´invasie´ was Mazda. Het merk, dat deel uitmaakt van het Toyo Kogyo concern, zocht ook in ons kikkerlandje naar een goede importeur. Vrijwel tegelijkertijd zocht de jonge Rolf Lauret, directeur van Auto Palace in Den Haag, nieuwe uitdagingen voor de nederlandse automarkt. Al in 1962 had hij contact met Mazda., maar het zou nog een aantal jaren duren voordat hij het importeurschap in handen kreeg. Een van de doorslaggevende argumenten van Lauret om met Madza in zee te gaan was een foto van een prototype van een middenklasse auto. Deze was ontworpen door niemand minder dan Giorgietto Giugiaro, toen nog in dienst van Bertone. De Japanners hadden zich kennelijk goed georienteerd op de “nieuwe” markt want het prototype van deze sedan bezat onmiskenbaar “Europese” trekjes! En deze auto zou de basis vormen voor de Mazda 1500, die onder de naam Luce –wat “licht” in het italiaans betekent- in 1967 zijn wereldpremière beleefde.

De introductie van de Mazda 1500 vond echter plaats vóórdat Auto Palace de nieuwe importeur zou worden. De eerste keuze van Mazda bleek een misstap, want de verwachtte verkoopsuccessen bleven uit.  Toen in 1968 het contract met Mazda was getekend kon Rolf Lauret met zijn team pas echt van start gaan. Hij voegde onmiddellijk de kleinere en goedkopere Madza 1200 aan het leveringsprogramma toe. En dit bleek een gouden greep;

zie het straatbeeld anno nu!

En hoe verging het ‘onze’ Madza 1500? Welnu, de 79-44-DT, die u op deze pagina’s aantreft, begon zijn bestaan in Nederland in oktober 1967. Mazda dealer Peeten in Baarlo kocht de 1500 DeLuxe als voorraadauto in. Deze auto bevond zich in de allereerste container met Mazda’s, die in de Rotterdamse haven werd gelost.  Na een jaar als demonstratie auto dienst te hebben gedaan, werd de auto uiteindelijk verkocht aan een particulier. Deze was zeer tevreden en ruilde de auto na een paar jaar weer in voor een nieuwe Mazda. Piet Peeten, destijds eigenaar van het dealerschap, besloot de auto in te zetten voor privé-gebruik. En zo gebeurde het dat zijn vrouw jarenlang met plezier er in rondreed, met haar twee zoons op de achterbank.

De Mazda 1500 werd, zoals reeds gemeld, geen succes in Nederland. Aan de kwaliteiten van de auto kan het niet hebben gelegen. De Japanners wilden de auto positioneren tussen concurrenten als ondermeer Opel, Ford en  Fiat. Men hoopte te kunnen scoren met een hoge bouwkwaliteit, een complete uitrusting tegen een gunstige prijs

Geen prijsbreker

Met dat laatste sloeg men de plank niet een béétje mis. De 1500 DeLuxe kostte in 1968

fl. 9.995,-. Een vergelijkbare Fiat of Ford was met een prijs van rond de fl. 8.500,- aanmerkelijk goedkoper!

Ook met het design was helemaal niets mis. Zelfs vandaag de dag heeft de auto nog een voorname uitstraling. Giugiaro had erg zijn best gedaan. Hij tekende een carrosserie met  een slanke, gestrekte lijn, die van de voorzijde naar de achterzijde licht vloeiend naar beneden afbuigt. Het passagiersgedeelte oogt wat hoog in verhouding tot de rest van de body, maar het misstaat in het geheel niet. Voordeel is de grote binnenruimte en een uitstekend zicht rondom.

De voorzijde van de auto toont sportief. De dubbele koplampen en de brede grille geven de voorkant volume zonder al te aggressief over te komen. Er is zelfs een opvallende gelijkenis met een andere Bertone creatie: De Fiat Dino Coupé. Als de 1500 een maatje groter was geweest, had het zomaar de “limousine” versie van de Dino kunnen zijn. Dit was natuurlijk nooit de bedoeling van Mazda, laat staan van Fiat.

De achterzijde is ook onmiskenbaar italiaans van snit. Rank met smalle achterlichten en –zeker voor een Japanner bijzonder- geen tierlantijntjes. De grote wielen vullen de wielkasten goed en maken het geheel af. Van welke hoek je de auto ook bekijkt, de verhoudingen kloppen altijd. Opvallend is de kwaliteit van het plaatwerk. Kleine naden en perfect passende deuren, raamlijsten en motor- en achterklep. Vakwerk dat in die tijd geen gemeengoed was.

Het interieur van de auto is ruim, dat kun je zonder meer stellen. Er is voldoende hoofd- en beenruimte voor 4 volwassenen. In de 79-44-DT is de originele bekleding vervangen. De met rode skai en stof beklede banken zijn standaard voorzien van een centraal geplaatste armsteun en zitten uitstekend.

Het dashboard bestaat uit één stuk en is voorzien van een laagje fineer, wat het geheel een chique uitstraling geeft. Ergonomisch is het ook prima voor elkaar. Alle knopjes en schakelaars zitten onder handbereik. De 1500 is voorzien van stuurschakeling.  Ook in het interieur valt de bouwkwaliteit en de aandacht voor detail op.

Het pleit voor Mazda dat men de 1500 al van de nodige veiligheidsverhogende zaken had voorzien. Een verstevigde carrosserie, zachte materialen op het dashboard en een uitstekend verwarmings- en verkoelingssysteem in de auto droegen bij aan een prettig gevoel van veiligheid dat met name door vrouwen werd geapprecieerd.

Onder de motorkap van de achterwiel aangedreven 1500 ligt een viercilinder blok met een cilinderhoud van 1490 cc. Het maximum vermogen bedraagt 78 pk, een gemiddelde waarde voor die tijd. Een top van 155 kilometers per uur was haalbaar. De Mazda moest het echter niet hebben van prestaties. Betrouwbaarheid en comfort stonden voorop. De motor draaide bijzonder soepel en smeuiig en het lage geluidsniveau kwam het comfort ten goede.  Toch vroeg de klandizie om meer, reden waarom Mazda in 1968 een 1800 met 100 pk aan het programma toevoegde.

Nu we het toch over programma hebben: de 1500 was in eerste instantie leverbaar als 4 deurs sedan. Later werd een stationwagon aan het programma toegevoegd. De Mazda R130 met wankelmotor kon gezien worden als de coupé versie. Deze werd echter in een kleine serie geproduceerd en is in Europa nooit geleverd. Eigenlijk best jammer, want het was en is nog steeds een bloedmooie auto!

Multilink, wat is dat?

Men kon kiezen uit twee uitrustingniveau’s: de Basis en de DeLuxe.

De Basis versie was voor toenmalige begrippen reeds aardig compleet. Een wiswas-installatie op de ruitenwissers en achteruitrijlampen waren destijds redelijk bijzonder. De DeLuxe voegde daar nog een standaard radio, opklapbare armleuningen en een klokje aan toe.

Uit diverse test bleek dat de auto zijn mannetje stond ten opzichte van de concurrentie. Met name het hoge rijcomfort en de prima wegligging werden zeer gewaardeerd, evenals de binnenruimte. De stationwagon scoorde hoge ogen met de beschikbare bagageruimte. Deze was veruit de grootste in deze klasse.

De Mazda 1500 is moeilijk te plaatsen in de auto-historie. Hij heeft alles in zich om een klassieker te worden. De pioniersfunctie, het prachtige Ëuropese” uiterlijk en het feit dat de auto inmiddels erg zeldzaam is zijn mooie argumenten.  Maar of hij een dergelijke status zal krijgen is de vraag.  Ziet u hem al tussen de Datsun 240Z, de Toyota Celica van de eerste generatie en de Datsun Fairlady? Wij in ieder geval wel!

De 79-44-DT met een unieke Nederlandse historie heeft  extra glans.

De 1500 is nog steeds in bezit van de familie Peeten, ondanks diverse interessante aanbiedingen van verzamelaars en musea! De auto neemt zelfs een prominente plaats in de showroom in en staat er temidden van de jongere broertjes en zusjes van de oude dag te genieten. Er wordt normaal gesproken niet meer met de auto gereden, maar onlangs nog werd daar een uitzondering op gemaakt. Om het 40-jarig jubileum als Mazda dealer extra luister bij te zetten, werd de auto ingezet voor een rondrit langs de kastelen van Baarlo. Met aan het stuur Jan Peeten en als passagier niemand minder dan Rolf Lauret, die zichtbaar genoot!